လ်ုဖၠုံခ၀့်ၜေသှ်ေလဲ့?

လ်ုဖၠုံခ၀့်ၜေ့/ၜေသှ်ေလဲ့/လယ့်? How do you say it in Eastern Pwo Karen?

လ၀်ထာင်အင်းၰူ့က်ုဍာ ကို၀်ဏီၯးၯ၀် ဖၠုံဆ်ုခၠါင်ဖၠုံးသီးလ်ုဖး 

(Discussion for Eastern Pwo Karen daily vocabularies that are mixed/replaced with other languages) (Pwo Karen = Poe Karen = Poe Kayin )

ဆံင်ႋသိုင့်/ဆံင့်သိုင့်? = သုံးသည်/အသုံးပြုသည်။ (သုံႋ) use

အဲဍို၀် = ကြိုက်သည်။ (ကျိက်) like

ဆံင့်ထ = ဆောင်ထားသည်။ (ဆင့်ထ) 

ဆ်ုဆံင့် = အဆောင်။ (အ်ုဆင့်)

အးက်ုနာဲ = အများစု/များသောအားဖြင့် mostly

ကျာဍိင် = ရောသည်/ရောနှောသည်။ (ယဴသာ) mixed

တုံင်ႋလံင် = လက်ခံသည်။ (လဲခင့်) accept

ပ်ုယေါတ် = ချိန်ရွယ်သည်။ (ယိုဲ့) aim

လုဲႋ/ရုဲႋ? = ရွေးသည်။ (ယိုဲႋ) choose

အ်ုခိင့်အ်ုခါ့/အ်ုခိင်အ်ုခါ့/အ်ုဆိုင့်အ်ုထ၀်ႋ (လင်ဖၠုံလ်ုကျယ်) = အချိန်အခါ time

ကျိုင်ကျိုင် = စစ်စစ်။ (ကျီးကျီး/စီးစီး/စေံစေံ) real/authentic/genuine

မွာဲၯေ၀်/မွာဲအ်ုၯေ၀်.....မွာဲၯေ၀်/မွာဲအ်ုၯေ၀် = ဖြစ်စေ.....ဖြစ်စေ။ 

လင်တ်ုမေင့်အေး = မထူးဆန်းဘူး။ (တူဆင်ႋအေး ) (ဖၠုံသယ်ယို၀်အှ်ဍိင်အှ်ကၠဟ်သာ ဍေႋဆိုဒ်ၰာင်ႋၰံင်သယ် အ်ုဏိင်းယိက်အ်ုလာအးထ၀ယ်အ်ုခေါဟ်စံင် ဖၠုံဆ်ုခၠါင်ဖၠုံးသယ် ကျာဍိင်သာယို၀်ဏှ် လင်တ်ုမေင့်အေး။)

ခၠို၀်ထင်း = တင်သည်။ (တေန့်ထင်း)put on/post  [ယ်ုမ်ု (တေန့်ထင်း) ခၠို၀်ထင်း  ယ်ုၯင် လ်ု ဖေ့စ်ၜေါဟ်ဖိုင်] 

ခၠို၀်လင် = ချသည်။ (ချလင်) put down

မင်မင့်ဏှ် = အမှန်ဆိုရင်/အမှန်တော့။ actually (ဆ်ုခၠါင်အ်ု၀ေ့ယို၀်သီး မ်ုၜးၯယ့်ဏေ၀်ႋလ်ုပ်ုယင်ဆ်ုခၠါင်ဖိုင်ဏှ်မင်ႋယုဂ်)

မင်ႋယုဂ် =  (probably) သေချာသလောက်ရှိ/ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်

မင်မင့် = ပုံမှန်။ regularly (ဆ်ုခၠါင်အ်ု၀ေ့ယို၀်သီး မ်ုၜးၯယ့်ဏေ၀်ႋလ်ုပ်ုယင်ဆ်ုခၠါင်ဖိုင်ဏှ်မင်ႋယုဂ်)

ၯယ့်အေမင့် = ဆက်ဆက်လာခဲ့ပါ။ 

ၯာ/ၯာအှ် = ပြောင်း/ပြောင်းရွှေ့သည်။ (ပျံင်ႋ/ပၠံင်ႋ) move

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

လိက်ဖၠုံမွာဲအ်ုၯေ၀် လိက်ယှင်မွာဲအ်ုၯေ၀်၊ ယ်ုပါသ္တာ်ယေါ၀်ႋဏှ် "စ" ဍေႋ "ဆ" ယို၀် ဆံင်ႋသိုင့်၀ေ့အ်ုလူႋၜးဍံင်လောဟ်သာလ၀့်။ "စ" ယို၀် မွာဲ "ကျ" အ်ုၯင်ႋ၊ "ဆ" ယို၀် မွာဲ "ချ" အ်ုၯင်ႋ။ 

မင်မင့်ဏှ် ဆ်ုလ်ုဖၠုံယို၀် အ်ုခ၀့်ပ်ုယ၀့် အှ်၀ေ့ လ်ုဟ်ုမၞီဟ်/မၞီႋ (မၞီဟ်-ယော၀်ဆ်ုခၠါင်= people, human)။ 

ဆ်ုခၠါင် "ဖၠုံ" ယို၀်ဏှ်ဍ၀် မွာဲ၀ေ့ ဟ်ုဖၠုံဆိုဒ် ဖၠုံ ဍေႋ ယှင် သယ် ပါ/ပါ့ လုက်ဆိင့်ယုဂ်။ လာဏင့်သီး လ်ုဟ်ုကို၀်ဏီၯးၯ၀် ပ်ုဆ်ုခၠါင်ကၠာဏှ်ဍ၀် "ဖၠုံယှို၀်/ဖၠုံယှို၀်ႋ" ယို၀် ဟ်ုကို၀်၀ေ့ "ဖၠုံ"၊ ဖၠုံယှင် ဏှ် ဟ်ုကို၀်၀ေ့ "ယှင်"။ ယှင်ဆ်ုခၠါင်အ်ုသီးကို၀်၀ေ့ဆ်ုဏှ်ထီ့ဆာဍးပ်ုသယ်လ်ုစယ်။ ဖၠုံ = ၦၤကညီ/ကညီ (အ်ုခ၀့်ပ်ုယ၀့်အှ်၀ေ့ ဟ်ုမၞီဟ်/မၞီႋ ဏှ်ဆေ၀်ႋလ၀့်၊ လာဏင့်သီး ယှင်ဆ်ုခၠါင်ဖိုင်ဏှ် ၦၤ= people (လူ), ၦၤကညီ=human (လူသား) ပ်ုဖၠုံဏှ်ဍ၀် အင်းမာဏေ၀်ႋထ လ်ုယေါ၀်ဆ်ုခၠါင်ဖိုင် မၞီဟ်/မၞီႋ) ၦိၢ်/ၦိၢ်ကညီ =ဖၠုံ/ဖၠုံယှို၀်/ဖၠုံယှို၀်ႋ၊   စှီၤ/စှီၤကညီ= ယှင်/ဖၠုံယှင်။ 

ဆ်ုထံင်ဏါင်း။ ။ အေသှ်ေအေၜး နုက်လ၀်လ၀်ထါင်ဖှ်ေကုံးၜးလာႋဆ်ုခၠါင်ဖၠုံး လ်ုအ်ုကျာဍိင်သာဍေႋ ဆ်ုခၠါင်အ်ုၯူ့ၯာသယ် လင်မာႋလင်ၜိုင်ဆ်ုခၠါင်ဖၠုံးလ်ုအ်ုခါသယ်လ်ုဖး  ၯ၀်ႋ/ဟ၀်ႋ/ဟဟ်/ၯဟ်။